تکلیف استعفای شهردار تهران امروز مشخص می‌شود روز موعود نجفی

آسو محمدی - داغ‌ترین خبری که از اسفندماه گذشته تا به امروز محل بحث و چالش جریان‌های سیاسی، احزاب، شخصیت‌ها و مقامات، فعالان حوزه شهری و اهالی رسانه بود، «استعفای محمدعلی نجفی، شهردار تهران» بوده است. حالا حدود یک ماه از استعفای شهردار تهران می‌گذرد. با این توضیح که فقط هفت روز به پایان سال96 باقی مانده بود که استعفای نجفی از سمت شهرداری پایتخت روی میز رئیس شورای شهر تهران قرار گرفت و اواخر اسفندماه گذشته در حالی خبر استعفای شهردار تهران در صدر اخبار رسانه‌ها شبکه‌های اجتماعی، کانال‌های تلگرامی و همچنین توئیت برخی خبرنگاران حوزه شهری قرار گرفت که در ساعات اولیه انعکاس این خبر هیچ مرجع رسمی‌ آن را تایید نکرده بود. هنوز ساعاتی از انتشار خبر استعفای محمدعلی نجفی نگذشته بود و اخبار ضد و نقیض همچنان ادامه داشت که تایید و تکذیب‌های مقا‌مات بلندپایه شهرداری تهران به این موضوع شروع شد.
درست در زمانی که رسانه‌های مختلف خبری اعم از نوشتاری، دیداری و شنیداری در انتشار خبراستعفای شهردار تهران، از قول یک منبع آگاه بر دیگری پیشی می‌گرفتند، مدیرکل دفتر شهردار تهران با تکذیب خبر استعفای نجفی گفت:«استعفایی وجود ندارد، اینها شایعاتی است که پیامد جلسه‌ 2شب پیش شهردار با اعضای شورای شهر به‌وجود آمده است. این شایعات پس از سند تغییر و تحول و ارسال اسناد تخلفات به قوه قضاییه به‌وجود آمده است.»
دلایل استعفایم را امروز اعلام می‌کنم
محمدعلی نجفی در حالی که دوره حضورش در بهشت تازه به هفت ماه رسیده است، از ادامه حضور در این مسئولیت استعفا داده و آن‌گونه که شنیده‌ها حکایت می‌کند، این استعفا درنتیجه فشارهای چندماهه اخیر از سوی جریان کارگزاران به‌عنوان جریان سیاسی سابق خود نجفی و اتفاقات اسفندماه در مراسم روز زن در برج میلاد و احضار او به دادستانی است. با این حال عده‌ای معتقدند که افشاگری‌های نجفی عامل اصلی استعفای او بوده است. موضوعی که غلامرضا حیدری، نماینده مجلس دباره آن به ایسنا می‌گوید: «برخی می‌گفتند آقای نجفی روی مفاسد اقتصادی خیلی قاطع ایستاده و حتی یکسری پرونده‌ها را آماده کرده و آنها را به قوه قضاییه ارجاع کرده است. اینها زمینه‌ای است که می‌گویند آقای نجفی تحت فشار قرار گرفته و بحث بیماری ایشان فرع قضیه است.».


در این میان محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران در خبری رسمی دلیل استعفا را «بیماری غیرقابل بیان» نجفی اعلام می‌کند، این درحالی است که روز گذشته نجفی گفت: «اجازه دهید گزینه‌های مختلف را بررسی کنیم و هنوز اعضای شورای شهر حرف‌های من را نشنیده‌اند. فکر نمی‌کنم ضرورتی بر ماندنم باشد و دوست ندارم سه ماهی مرخصی باشم و اسم من در شهرداری باقی بماند.» شهردار تهران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ممکن است با رفتن شما سیاست‌ها در شهرداری تغییر کند گفت:‌ «شورا که عوض نشده و علی‌القاعده شهرداری کار خود را ادامه خواهد داد و فکر نکنید تغییراتی که با آمدن من ایجاد شده، از بین برود؛ چرا که تغییرات انجام شده، زیر ساخت‌ها آماده است و تیم جدید وجود دارد و فضا برای ادامه کارفراهم است.»
مروری بر کارنامه نجفی
یکم شهریورماه گذشته بود که پس از جنجال‌ها و حرف‌وحدیث‌های زیاد، در نهایت محمدعلی نجفی بعد از 12شهردار و سه سرپرست، شانزدهمین شهردار پایتخت شد و بر کرسی شهرداری تهران تکیه زد. حالا در این مدت شهردار تهران از شروع کار خود تاکنون، اقداماتی را در راستای شفاف‌سازی و کاهش فساد در شهرداری تهران کلید زده است. این درحالی است، در روزهایی که موضوع انتخاب شهردار تهران بعد از قالیباف مطرح بود، برخی این‌گونه تحلیل می‌کردند که قبل از انتخاب شخص و ویژگی‌های آن، یکی از مهم‌ترین موضوعات برای فرد انتخاب‌شده، تاییدهای مشخصی است که باید داشته باشد و یکی از این تاییدها و قول‌ها، واردنشدن و شخم‌نزدن در دوره‌های قبلی شهرداری است اما نجفی این رویکرد مصلحتی را کنار گذاشت و در طول این پنج ماه از استخدام‌های غیرقانونی، واگذاری املاک مشکل‌دار به پیمانکاران، عدم واریز درآمدهای شهرداری به حساب مجاز و خرج‌شدن این وجوه خارج از چارچوب، عدم شفافیت مالی درآمد و هزینه‌ها، عدم اجرای آرای کمیسیون ماده صد، عدم رعایت قوانین بودجه، دادن پست و سمت به برخی کارکنان بدون داشتن شرایط، انعقاد قرارداد نجومی بدون توجیه فنی- اقتصادی، انعقاد قرارداد بیشتر از سقف اختیارات، صدور پروانه برخلاف ضوابط، ساخت‌وسازهای بدون صدور پروانه در دوره مدیریت 12ساله محمدباقر قالیباف بر شهرداری تهران گفت. اگر محمود احمدی‌نژاد، شهردار اسبق تهران تنها در ماه‌های آخر سال٨۴،٣٢٠میلیارد تومان هزینه فاقد سند از خود بر جای گذاشت، به اعتراف شورای سوم و چهارم، قالیباف در هر سال حداقل یک هزار میلیارد هزینه فاقد سند و برنامه داشت؛ اقداماتی که به یمن همراهی رحمت‌الله حافظی، عضو سابق و اصول‌گرا اما غیرهمراه با شهرداری و شورا و همراه با رسانه‌ها، بسیاری از آنها گفته شد. نجفی در تغییرات اعمال‌کرده هم، نشان داده عجله‌ای به خرج نمی‌دهد یا شاید دنبال زمان‌دادن به مدیرانی است که باید به آنها فرصت اصلاح داد.
نجفی؛ مرد نیمه کاره‌‌ها
حالا با مروری بر اتفاق‌ ماه‌های اخیر و اقدامات نجفی در مسئولیت‌های پیشینش شاید بتوان دیدگاهی بهتر به این ماجرا داشت. اگرچه نیمه‌کاره‌گذاشتن مسئولیت‌ها برای نجفی تبدیل به رویه شده است؛ پیش از این نجفی در دولت اول حسن روحانی به سمت معاونت رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی انتخاب شد و قرار بر این بود که این سازمان آشفته در دولت احمدی‌نژاد را به آرامش و سروسامانی برساند اما حضور او در این سازمان کمتر از شش ماه طول نکشید و یک‌باره با اعلام بیماری قلبی، استعفا داد. نجفی دو ماه پیش در گفت‌وگویی با اشاره به فشارهای پیدا و پنهان بر شهرداری تهران صراحتا گفت: «اما من ایستاده‌‌ام»، ولی خبر استعفایش را به شکل غیررسمی در شب شلوغ و پرکار چهارشنبه‌سوری پخش کردند و درنهایت اعضای شورا که مدعی شفافیت هستند، بعد از سکوت و دورزدن و فرار از رسانه‌ها، بالاخره خبر را تایید کردند و بررسی استعفای شهردار تهران طبق قاعده به اولین جلسه پس از تعطیلات نوروزی موکول شد.
تکذیب جایگزین
از سوی دیگر محمدعلی نجفی جزء گزینه‌های اصلی اصلاح‌طلبان شورای پنجم پس از همراهی کم‌سابقه مردم تهران و رای بی‌سابقه در انتخابات شورای شهر بود و خیلی زود در میان گزینه‌های دیگر انتخاب شد. او پیش‌تر برای رفتن به دولت پیشنهاد شده بود اما همین جریان سیاسی کارگزاران در همراهی با اصلاح‌طلبان او را به‌عنوان گزینه شهردار تهران مطرح کرد و جلو انداخت. حالا به دنبال استعفای شهردار، بحث پیرامون این موضوع دوباره داغ شده تا جایی که حتی بحث انتخاب سرپرست برای شهرداری تهران مطرح شده است. سه روز پیش جلسه غیررسمی شورا در این زمینه برگزار شد و سخنگوی شورای شهر تهران با بیان اینکه نجفی بر استعفای خود پافشاری دارد، گفت: اصرار وی به دلیل بیماری است و البته عوامل دیگری نیز عنوان شده است. علی اعطا با رد انتخاب هر گونه سرپرست برای شهرداری تهران گفت: مطلقا چنین چیزی صحت ندارد و انتخاب سرپرست و نام‌ها و گزینه‌هایی که در فضای مجازی مطرح شده را مطلقا تکذیب می‌کنم. تا زمانی که شورا استعفا را قبول نکند، موضوع استعفا جاری نیست و اگر شورا رای منفی به استعفای نجفی بدهد، نجفی همچنان شهردار تهران خواهد بود.
اعطا در پاسخ به سوالی در خصوص مطرح شدن نام محسن هاشمی در این جلسه به عنوان گزینه شهرداری گفت: چنین بحثی نداشتیم. اعطا در خصوص نامه دوم استعفای نجفی و تغییر محتوای آن نیز به ایسنا گفت: شهردار تهران امروز نیز متن استعفای خود را که خلاصه‌تر از متن استعفای اول بود تقدیم شورای شهر کرد و از نظر محتوایی تغییری نداشته بلکه متن جدید خلاصه‌تر بوده است. در این میان محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران یکی از چهره‌های بود که در جریان استعفا موضع‌گیری هایش قابل توجه بود. هاشمی در این باره گفته از آنجا که هنوز درباره قبول و رد استعفای آقای نجفی تصمیمی گرفته نشده و اعضای شورای شهر نظر خود را نداده‌اند، هیچ گمانه‌زنی‌ای نمی‌کنیم. او درباره اینکه چرا شورا درباره حواشی برج میلاد سکوت کرد؟ گفت: اگر دادستان موضع نمی‌گرفت، ما حتما مواضع خود را اعلام می‌کردیم اما اصولا بعد از آنکه دادستان وارد می‌شود، باید منتظر نظر و نتایج دادستانی باشیم.
واکنش‌ها به استعفای نجفی
در این میان جریان اصول‌گرای رانده‌شده از بهشت از همان ابتدای حضور اصلاح‌طلبان در شورا و انتخاب نجفی به‌عنوان شهردار با خبرگزاری‌های وابسته خود، برنامه‌ای منسجم و جدی را در پرونده‌سازی و فشار با کوچک‌ترین موضوعات شروع کردند و از حوادث مختلف حواشی چند روزه درست کردند و در آخرین حرکت موضوع رقص چند دختربچه در برج میلاد در حضور نجفی به احضار او از سوی دادستان تهران منتهی شد. البته این خبر در فضای مجازی واکنش‌های مختلفی داشت؛ جریان اصولگرا بر بنای تخریبی خود افزود و جوک‌هایی را در توییتر و اینستاگرام پراکند. جمعی از فعالان سیاسی به این استعفا که در ناباوری اعلام شده، در توییتر خود بنابر اطلاعاتی که داشتند، دیدگاهشان را بیان کردند.
آذر منصوری، فعال سیاسی نوشت: «جریانی بعد از ۲۹ اردیبهشت ۹۶ بدون توجه به گسست‌هایی که ایران امروز را تهدید می‌کند، پروژه خود را کلید زده است؛ القای یاس و ناامیدی، ایجاد اختلاف در جریان اصلاحات، مسدودکردن هر راهی که به گفت‌وگو و تفاهم ملی و حل مسائل ختم می‌شود. فشار بر نجفی برای کناره‌گیری هم بخشی از این پروژه است». زهرا احمدی‌پور، معاون سابق رئیس‌جمهور و رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی هم در توییتی نوشت: «هزینه پاکدستی، فسادستیزی و شفافیت، حذف‌شدن از چرخه مدیریت است.»
علی شکوری‌راد، فعال سیاسی هم در توییتی نوشت: «نجفى شهردارى کارآمد و موفق است. در این مدت تعامل خوبى با شورا داشته، همکاران شایسته‌اى برگزیده و کارهاى شفاف و ارزشمندى انجام داده است. رفتن او از شهردارى اصلا به نفع تهران و تهرانى‌ها نیست. آنهایى که این آرزو را دارند و آن را دنبال مى‌کنند، بدانند، اقداماتشان علیه مردم و شهر تهران است». با این اتفاق اصلاح‌طلبان در عمل نشان دادند که در تحقق شورا و شهرداری یک‌دست و همکاری مشترک با هم، نه تجربه‌ای دارند و نه تلاشی در این جهت می‌کنند. به نظر می‌آمد که ناکامی شورای اول و ازدست‌دادن فضای سیاسی و اجتماعی جامعه در این سال‌ها برای اصلاح‌طلبان درس قابل‌توجهی داشته اما شواهد عکس این موضوع را نشان می‌دهد و اختلافات و فشارهای درونی این جریان باعث مشکلات بیرونی شده است.
کارگزاران از نجفی چه می‌خواهد؟
با این حال نجفی کماکان شهردار تهران است، اما حاشیه‌های استعفای او گفتمانی درون‌اصلاحاتی را شکل داده که حالا تیر و ترکش‌های آن، به‌ویژه در سخنان صریح محمد نعیمی‌پور، به گوش می‌رسد و ادبیات ویژه سایت انتخاب در نقد سخنان او. گویا سوای همه سناریوها، استعفای نجفی بیش از هر زمان دیگری دعواهای درون‌گروهی اصلاح‌طلبان را برجسته کرده است. کلیدواژه آن تنش کارگزارانی‌ها با اتحاد ملت است؛ دعوایی که حالا نشانه‌های مثبتی برای اصلاح‌طلبان به شمار نمی‌آید. نعیمی‌پور، عضو شورای مرکز حزب اتحاد ملت، در گفت‌وگو با سایت «امتداد» در اسفندماه جزئیات تازه‌ای از پشت پرده استعفای نجفی را رو کرده است: «اخیرا افراد موثر حزب کارگزاران سازندگی به منزل آقای نجفی رفته و در آنجا بحث‌های مختلفی مطرح شده است. در آنجا هم بزرگان حزب کارگزاران، معتقد بودند که آقای نجفی باید کناره‌گیری کند. معتقدم باید محتوای این جلسه برای همه ملت روشن شود؛ اینکه چرا این حرف زده شده است.»
او همچنین نکات تازه دیگری را برملا کرده «تا آنجا که مطلع هستم، فشارها از 40، 50روز گذشته به آقای نجفی فوق‌العاده شدت پیدا کرده است‌. به‌ویژه بعد از اینکه سند تحویل و تحول منتشر شد و همچنین صحبت‌هایی را که ایشان در صحن شورا مطرح کردند، این فشارها را مضاعف کرد. شورای پنجم در بحث شفافیت پیش‌قدم بوده و در پاک‌دستی و سلامت نمره کاملا خوبی را داشته است. ضمن اینکه گزارش‌هایی درباره زد‌و‌بندهای پشت پرده از ایشان نداشته‌ایم.»
نجفی مایل به کناره‌گیری نیست
سناریوهای تحلیل استعفای شهردار تهران متفاوت بود؛ یکی اینکه اصولگرایان و برخی نهادها به دنبال ماجرای رقص دختران در مراسمی با حضور شهردار او را تحت فشار قرار داده‌اند، دیگری اینکه مواجهه صریح نجفی با فساد شکل‌‌گرفته در دوره قالیباف و ارسال جمع‌بندی آن گزارش ریشه در این استعفا داشته و نکته دیگر نیز فشارهای درون جبهه اصلاحات است. با‌این‌حال، بیماری نجفی نیز بارها از سوی برخی افراد مطرح شد و حتی تا ماجرای سرطان پروستات او پیش رفت؛ سرطانی که به گفته برخی، به ویژه به دنبال احضار او از سوی دادسرا پس از حاشیه‌های مراسم بزرگداشت روز زن در برج میلاد، عود کرده است.
غلامعلی رجایی، مشاور شهردار تهران در توییتر خود نوشته است: «کناره‌گیری غیراختیاری نجفی ربطی به مراسم برج میلاد و احضار به دادسرای تهران ندارد. استعفای نجفی این پیام پنهان منفی را به جامعه داد که چون با اختاپوس فساد در شهرداری درافتاد و مقبول نیفتاد، ناچار بهانه بیماری را پیش کشید.» رجایی همچنین در کانال تلگرامی خود نوشت: «نجفی مایل به کناره‌گیری نیست و اعضای شورای شهر هرگز مایل به پذیرش استعفای وی نیستند.»
با این حال، محمد نعیمی‌پور روایت دیگری از ماجرای استعفای محمدعلی نجفی، شهردار تهران، روی میز گذاشته و ادعایی درباره جلسه خصوصی در منزل نجفی و علت استعفایش مطرح کرده است. او همچنین افزوده است: «مطلب بعد اینکه، قبل از انتصاب آقای نجفی برای شهردارشدن، این مسائل مطرح می‌شد که ایشان سابقه دارند و زمانی که کار سنگین می‌شود، بیمار می‌شوند و کنار می‌روند. در این زمینه ابهامات زیادی وجود داشت. بنده مطلعم که بسیاری از اهالی شورا از آقای نجفی سوال کردند که وضعیت جسمی و بیماری ایشان بازدارنده نیست؟ و ایشان هم صراحتا اعلام کردند که در شرایط و وضعیت مناسبی به‌سر می‌‌برند و تا انتهای کار خواهند بود. در نتیجه این موضوع قابل قبول نیست که به علت سرطان ناگهانی، ایشان باید کنار بروند.»
امیدوار به ماندن
با این حال محمدعلی نجفی اصرار بر پذیرش استعفایش از سوی شورای شهر تهران دارد، اعضای شورای شهر نیز با توجه به تاثیرگذاری او در طول دوران کوتاه مدیریتش بر شهرداری و مبارزه ساختارمند با فساد در این نهاد و حرکت دقیق و توامان نجفی در اجرای وعده‌های جریان اصلاحات به مردم در انتخابات شورای شهر، تاکید دارند که شهردار تهران به‌رغم بیماری‌اش که البته از قرار معلوم چندان هم مهم نیست و احتمالا تنها بهانه‌ای برای استعفاست، درخواست خود را از شورای شهر پس گرفته و ادامه مسیر پیموده و موفقیت خود را در اصلاح ساختارهای مفسده‌انگیز شهرداری تهران ادامه دهد. حال باید منتظر ماند و دید که در اولین جلسه رسمى شورا در سال نو که 19فروردین و با حضور شهردار در رابطه با استعفا برگزار خواهد می‌شود، شورای شهر تهران چه تصمیمی می‌گیرد و آیا نجفی سر حرف خود می‌ایستد؟ هر چند همه اعضای شورای شهر تهران بر ماندن نجفی تاکید دارند و سه روز پیش علی اعطا، سخنگوی شورا گفته است: «استعفای نجفی به راحتی پذیرفته نمی‌شود.»
سایر اخبار این روزنامه
تکلیف استعفای شهردار تهران امروز مشخص می‌شود روز موعود نجفی موسیقی خیابانی، از هنر و سرگرمی تا راهی برای کسب درآمد نت‌های بی‌سقف دلار روی 5هزار و 200تومان شد؛ مسئولان دولتی در سیبل قرار گرفتند خط و نشان مجلس برای نرخ ارز توصیه‌های مکنزی به شرکت‌های ایرانی برای خروج از گردنه بحران اقتصادی 97 اگر لازم بود با سود صفر درصد کار کنید نگاهی به هنرمندی‌های آقای پدیده؛ هیر و ویر عالم موسیقی تکرار فاجعه قتل آتنا، ستایش و اهورا،این بار برای ندا، کودک ۶ ساله افغان توسط مردی 43 ساله در مشهد گفت‌وگوی «همدلی» با عبدالله ناصری و بررسی روند حصر و رفتارهای اخیر رئیس دولت‌های نهم و دهم مهدی پازوکی اقتصاد ایران و چه بایدکردهای 97 در سالگرد حمله مشابهی در استکهلم سوئد ورود خودروی ون به جمعیت در شهر مانستر آلمان حداقل ۴ کشته و ۳۰ زخمی برجای گذاشت درفاصله ۳ هفته مانده به پایان فصل؛ پرسپولیس برای چهارمین بار به مقام قهرمانی لیگ برتر فوتبال ایران رسید